چرا نتوانسته ایم اعتقادات مذهبی را به خوبی به نسل جدید منتقل کنیم ؟

" وبیان" به نقل از وبلاگ "صبای کنگان" نوشت:

هویت دینی چیزی نیست که خود به خود بدست آید و به سادگی بتوان آن را به نسل  بعد انتقال داد.این کار نیز مانند هر فعالیت تربیتی ،راه و روش مخصوص به خود دارد .اینکه انتظار داشته باشیم با پند و موعظه و سخنرانی چنین اتفاقی بیافتد بجا نیست.

ما همواره می پرسیم که این نسل را چه شده است ؟اما نمی پرسیم که ما را چه شده؟یا ما چه کرده ایم ؟

آنچه باعث می شود تا فرزندان  ما و نسل جدید ،مقید بودن به اعتقادات دینی را تمرین نمایند عملکرد  بزرگتر هاست .به عبارت دیگر انتقال آموزه های دینی قبل از هر چیز نیاز به عمل دارد .(یا ایها الذین آمنوا لمَ تقولون ما لا تفعلون کبُر مقتاً عندالله ان تقولوا ما لا تفعلون).آنچه مسلّم است نوجوانان و جوانان ما در ایجاد وضعیت موجود جامعه ی ما کمترین نقش را دارند .لوح سفید روح و جان کودک و نوجوان را والدین ،معلم،استاد ، روحانی و...منقش به نقش ها و نوشته های زیبا یا زشت می کنند اما نه با وعظ و خطابه که با عمل و رفتار خود .فرزندان ما چندین برابر آنچه می شنوند می بینند و چندین برابر شنیده ها به دیده ها عمل می کنند .اعمال و رفتار فرزندان ما آیینه ی تمام نمای عملکرد ماست پس اگر مشکلی هست در ماست و اول ما باید خود را اصلاح کنیم .اگر پیامبر (ص)می فرماید :«انی بعثت لاتمم مکارم الاخلاق»،قبل از هر سخن و توصیه ای ،اول خود بدان عمل کرده اند.روش و سیره ی ائمه و بزرگان دین ما نیز چنین بوده  و دلیل تاثیر گذاری سخنان آنان نیز از همین است .

علاوه بر عمل نکردن به گفتار وبهتر بگویم سخن بی عمل ،نا هماهنگی در تربیت دینی نیز از نشانه های بارز کوتاهی ما در انجام وظیفه ی تربیتی خود است   .روش های نا هماهنگ  تربیت دینی  خانواده ،مدرسه ،دانشگاه و حوزه ،فرزندان ما را به پیوستن به گروه دوستان  سوق می دهد .گروه دوستان نیز اغلب نه دارای چهار چوب مشخصی است و نه نظارتی بر آن وجود دارد .لذا به جای حل مشکل ،مشکل را دوچندان می کند .

نکته مهم دیگر اینکه اعتقادات مذهبی ضمن ثابت بودن باید مطابق با شرایط موجود باشد .عدم بروز رسانی روشها و توقعات، تهدید دیگریست که انتقال اعتقادات را تهدید می کند .ما باید فرزندانمان را در همه ی زمینه ها خصوصاً نوع نگاهشان به آموخته های دینی، برای زمان خودشان تربیت کنیم. امام علی (ع) می فرمایند :«فرزندانمان را مطابق با زمان خودشان تربیت کنیم زیرا آنها برای زمان خودشان به وجود آمده‌اند.»

مساله دیگری که تربیت دینی و انتقال اعتقادات مذهبی را تهدید می کند استفاده  ابزاری ازدین در سیاست است .درست است که دین و سیاست ما با هم عجین هستند  اما اینکه دین را وسیله و ابزار رسیدن به اهداف سیاسی قرار دهیم اشتباهی بزرگ است چرا که  شکست در آن هدف سیاسی ،شکست دین و ناتوانی آن  قلمداد می شود .

جامعه امروز ما علاوه بر موارد فوق الذکر،با مشکل عمده ونگران کننده دیگری مواجه هست و آن هم تناقض بین گفته ها و رفتارهاست .فرقی هم نمی کند این موضوع شامل بعضی از  والدین ،معلمان و مربیان،اساتید ،روحانیون ،وعاظ ، خطیبان و همه کسانی که می توانند نقش تربیتی و آموزش داشته باشند، می شود .یعنی نه تنها  به گفته های درست و توصیه های سالم خود عمل نمی کنیم که گاهی رفتارمان کاملاً متضاد با گفته هایمان است و آن را نقض می کند .این تناقض نسل جدید را دچار بی هویتی می کند .در این زمینه نقش متولیان امور معنوی وآموزشی و پرورشی  بسیار مشهودتر است .

نتیجه:

1- بپذیریم که چنین مشکلی وجود دارد و با سطحی نگری وسمبل کاری حل نمی شود.

2-اینکه اگر قرار است شرایط موجود اصلاح شود با ید از خود شروع کنیم نه از فرزندانمان .فرقی نمی کند که پدر هستیم یا مادر ، معلم یا مدیر ،استاد هستیم یا رییس دانشگاه ،روحانی هستیم یا خطیب وواعظ و..... چرا که شرایط موجود نتیجه ی عملکرد ماست نه فرزندانمان.